هنر نقاشی

هنر نقاشی چیست و انواع آن کدامند؟

امروزه انواع و اقسام هنر در زندگی ما جای گرفته‌اند و هر کدام دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند. یکی از انواع هنر که در طول تاریخ توانسته به شکل‌های مختلفی بین انسان‌ها پیشرفت کند، نقاشی است. در این مطلب با بی‌تا آرت همراه باشید تا شما را با مفهوم هنر نقاشی و انواع آن آشنا کنیم.

هنر نقاشی چیست؟

انسان‌ها در طول سال‌ها راه‌های زیادی برای بیان افکار و احساسات خود پیدا کرده‌اند و نقاشی در این فهرست جایگاه بالایی دارد. نقاشی مهم شمرده می‌شود چون راهی است که به واسطه‌ی آن می‌توانیم ایده‌ها و احساسات خود را بیان کنیم. نقاشی همچنین مزایای زیادی از جمله توسعه خلاقیت و بهبود مهارت‌های مختلف برای کمک به حمایت از عواطف انسان دارد. در این مقاله مروری کوتاه بر تاریخچه نقاشی و انواع رنگ‌ها خواهیم داشت و همچنین به چند تکنیک نقاشی و ترکیب‌بندی هنری م‌ پردازیم. قبل از آن، اجازه دهید ابتدا در مورد چیستی هنر نقاشی و انواع نقاشی با جزئیات بیشتری صحبت کنیم.

رایج‌ترین روش برای توصیف یک نقاشی، همانطور که اشاره کردیم، بیان احساسات و ایده‌های خاص است. این ایده‌ها در یک سطح دو بعدی به واقعیت تبدیل می‌شوند و کیفیت زیبایی شناختی خاصی را ارائه می‌دهند. اجزای اضافه شده شامل مواردی مانند رنگ، حرکت، فضا، نور و سطح است. ترکیب این عناصر یک نقاشی را ایجاد کرده که تجربیات واقعی را نشان می‌دهد یا تفسیری از یک موضوع یا ایده است که می‌تواند آن را انتزاعی‌تر کند.

تعريف سنتي تاريخ هنر غرب از انواع نقاشي شامل وسيله مورد استفاده است كه معمولا رنگدانه‌اي است كه با مقداري مايع يا عنصر اتصال‌دهنده مخلوط مي‌شود كه رنگ روغن، آبرنگ يا رنگ‌هاي آبی، جوهر يا گواش را ايجاد می‌كند. این عناصر با استفاده از یک قلم مو یا ابزار‌های دیگر روی بوم یا سایر سطوح صاف اعمال می‌شوند. از طرفی دیگر، هنر نقاشی با فرم آن تعریف می‌شود؛ بنابراین نقاشی روی یک فرم سه بعدی مانند یک مجسمه یا سفال، نقاشی محسوب نمی‌شود. می‌توان نتیجه گرفت که هنر نقاشی یک نوع هنر دو بعدی به شمار می‌آید که دید نقاش را به تصویر می‌کشد. مانند بسیاری از اشکال دیگر آثار هنری، نقاشی از عناصر اصلی رنگ، بافت، اشکال، خطوط و لحن برای انتقال هدف و موضوع نقاش استفاده می‌کند. 

تاریخچه هنر نقاشی

می‌توان گفت هنر نقاشی هزاران سال است که وجود داشته و دلیل آن هم این است که از زمان‌های دور نقاشی‌های بسیاری روی غارها در سراسر دنیا کشف شده‌اند. این نشان می‌دهد که انسان‌ همیشه میل به ابراز وجود داشته و در طول عصرهای مختلف این کار را انجام داده است. تنها عاملی که در طول تاریخ هنر نقاشی تغییر کرده، این است که ما از سطوحی مثل سنگ و دیوار، به بوم، کاغذ و سطوح دیگر حرکت کرده‌ایم. طیف رنگ‌های مورد استفاده هم از مواد معدنی زمین مانند مس، عصاره‌های گیاهی و حتی حشرات به رنگ‌های مدرن‌تر و مصنوعی‌تر که متکی بر واکنش شیمیایی هستند، افزایش یافته است.

تاریخ هنر نقاشی در دنیای شرق به شکل جالب و متفاوتی دیده می‌شود. برای مثال در زمان‌های قدیم به جای بوم از ابریشم یا کاغذ استفاده می‌شد. برخی از انواع نقاشی‌ سنتی چینی که guóhuà نامیده می‌شوند، مثال خوبی برای تاریخ هنر نقاشی در دنیا شرق محسوب می‌شوند. این نوع نقاشی با قلم مو، یک سنت قدیمی چینی است که در آن از جوهر رنگی و سیاه استفاده می‌شود که روی تکیه گاه ابریشم یا کاغذ اعمال می‌شود.

شاید قبلا در مورد دوره پارینه سنگی شنیده باشید؛ جایی که قدیمی‌ترین انواع نقاشی در نظر گرفته شده در آن کشف شده است. این آثار هنری، از نقاشی‌های غار گرفته تا مجسمه‌های گلی، حدود ۴۰۰۰۰ سال پیش خلق شدند و شامل رنگدانه‌های رنگی خاکی بوده که به صورت خمیری بر پایه مایع مخلوط شده بودند. بعد از هزاران سال، عمل مخلوط کردن رنگدانه با مایع برای ایجاد رنگ اساسا تغییر نکرده است. در قرن پانزدهم، جامعه اروپایی شاهد انفجاری از خلاقیت بود که به ویژه از ادبیات و هنر یونان الهام گرفته شد و جای خود را به دوره باشکوهی داد که ما به عنوان رنسانس آن را می‌شناسیم. 

در اواسط تا اواخر قرن ۱۹، ما دوباره متوجه تغییری در شیوه نقاشی هنرمندان می‌شویم و از تکنیک‌های کلاسیک رنسانس به سمت برداشتی روان‌تر از واقعیت و دیدگاه حرکت می‌کنیم. با ورود دنیای هنرنقاشی به قرن بیستم، هنرمندان زیادی دوباره تحت تاثیر ایده‌ها و فناوری‌های جدیدی مانند ظهور انقلاب صنعتی و جنگ‌های جهانی قرار گرفتند و این موضوعات در نقاشی‌های بسیاری مشاهده شدند. هنرمندانی از جمله پابلو پیکاسو (Pablo Picasso)، سالوادور دالی (Salvador Dalí) و کازیمیر مالویچ (Kazimir Malevich ) که در این مدت کار می‌کردند، از الهامات خود برای تحول وضعیت موجود استفاده کردند و هنجارهای هنرهای زیبا را از طریق هنرنقاشی به چالش کشیدند.

معرفی انواع سبک‌های نقاشی

هنگامی که نقاشان دنیای قدیم آثار خود را خلق می‌کردند، حتی فکر نمی‌کردند که آثارشان توسط مورخان و تعریف هنر طبقه‌بندی و به عنوان انواع سبک‌های نقاشی شناخته شوند. در ادامه با بی‌تا آرت همراه باشید تا مروری بر تعدادی از سبک‌های هنر نقاشی داشته باشیم.

• • هنر نقاشی ابسترکت (Abstract) یا انتزاعی:

    سبکی در هنر قرن بیستم است که در آن به جای به تصویر کشیدن واقعیت، از سیستمی از عناصر کاملا رسمی مانند خط، صفحه، نقطه رنگی، به صورت انتزاعی استفاده می‌شود. 

  • هنر نقاشی آوانگاردیسم (Avangardism):

    آوانگارد نامی تعمیم یافته برای روندهای هنر جهانی است که در اواخر قرن ۱۹ و ۲۰ به وجود آمد. تصاویر نقاشی شده به سبک آوانگارد ارزش‌های اجتماعی را به رسمیت نمی‌شناختند و سبک نوآورانه‌ای در هنر نقاشی ایجاد کردند.

  • هنر نقاشی امپرسیونیسم (Impressionism):

    امپرسیونیسم سبکی است که در فرانسه منشا گرفت و سپس در سراسر جهان گسترش یافت. نمایندگان امپرسیونیسم به دنبال توسعه روش‌ها و تکنیک‌هایی بودند که به آن‌ها اجازه می‌داد تا به طور طبیعی و واضح دنیای واقعی را در تحرک و تنوع آن به تصویر بکشند تا برداشت‌های زودگذر خود را منتقل کنند.

  • هنر نقاشی کوبیسم (Cubism):

    کوبیسم یک جنبش مدرنیستی است که در آغاز قرن بیستم در فرانسه شکل گرفت. سبک کوبیسم مبتنی بر تمایل به تجزیه شی سه بعدی به تصویر کشیده شده به عناصر ساده و مونتاژ آن بر روی بوم در یک تصویر دو بعدی است.

  • هنر نقاشی مینیمالیست (Minimalist):

    مینیمالیسم در هنرهای زیبا از شهر نیویورک سرچشمه گرفت. سبک هنر نقاشی مینیمال به دنبال انتقال ماهیت و شکل ساده شده اشیاء است و تصاویر و پوسته‌های ثانویه را قطع می‌کند.

  • هنر نقاشی مدرن (Modern):

    سبک مدرن در پایان قرن نوزدهم بوجود آمد و تا آغاز جنگ جهانی اول سلطنت کرد. ویژگی‌های بارز آن تزئینی بودن، صاف بودن خطوط و گرد بودن فرم‌ها، انعطاف پذیری و روان بودن آن‌ها است.

  • هنر نقاشی فیگوراتیویسم (Figurativism):

    فیگوراتیویسم یکی از سبک‌های هنر فیگوراتیو شمرده می‌شود که در آن شی اصلی تصویر، پیکره‌های افراد یا حیوانات است. اشیاء داخل این نوع سبک نقاشی می‌توانند انواع مختلفی از اشیاء جاندار و بی‌جان از جمله مردم، خانه‌ها، حیوانات، ماشین‌ها و گیاهان باشند.

  • هنر نقاشی سورئالیسم (Surrealism):

    یکی از ویژگی‌های بارز سبک سورئالیسم، استفاده از ترکیب‌های متناقض از فرم‌ها و خیال‌پردازی است. این سبک هنر نقاشی به طرز ماهرانه‌ای رویا و واقعیت را با هم ترکیب می‌کند. ترکیب آموزه‌های فلسفی از ویژگی‌های بارز هنر سوررئالیسم است.

  • هنر نقاشی سمبولیسم (Symbolism):

    نمادگرایی روندی در هنرهای تجسمی است که در نقاشی فرانسه در دهه ۱۸۷۰-۱۸۸۰ سرچشمه گرفت، اما در دوره هنر نو در اواخر قرن ۱۹-۲۰ بسیار گسترده شد. ویژگی‌های شاخص آثار هنری نمادین یا سمبولیسم شامل عرفان، مضامین اساطیری و مقدس اسرارآمیز، کنایه‌ها، تمثیل‌ها، حالات مبهم و نمادگرایی باطنی می‌شود. 

• هنر نقاشی اکسپرسیونیسم (Expressionism):

  این نوع هنر نقاشی یکی از جریان‌های هنر آوانگارد به شمار می‌‌آید که در دوران مدرنیسم در اروپا ظاهر شد. اکسپرسیونیست‌ها در نقاشی‌های خود سعی می‌کنند از طریق تصاویر بیرونی نه چندان با کیفیت، تجربیات درونی خود را بیان کنند. اکسپرسیونیست‌های اوایل قرن بیستم توجه ویژه‌ای به تجربیات عاطفی مانند ترس، درد، ناامیدی، اضطراب داشتند.

• هنر نقاشی پاپ آرت (Pop Art):

  پاپ آرت در آموزش هنر نقاشی اروپای غربی و ایالات متحده در اواخر دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ایجاد شد و به عنوان یک واکنش منفی به اکسپرسیونیسم انتزاعی به وجود آمد. سبک پاپ آرت به عنوان موضوع و تصویر اصلی از تصاویر محصولات مصرفی استفاده می‌کرد.

• هنر نقاشی رنسانس (Renaissance):

  رنسانس تنها یک سبک نیست، بلکه یکی از بزرگترین دوران فرهنگی و تاریخی به شمار می‌رود. همچنین نقطه عطفی در تاریخ اروپا بین قرون وسطی و عصر جدید است که پایه‌های یک فرهنگ جدید اروپایی بر اساس آن بنا شد.

• هنر نقاشی فوویسم (Fauvism):

  این سبک از هنر نقاشی فرانسوی اواخر نوزدهم و اوایل قرن بیستم شروع شد. در فوویسم، تاکید زیادی بر ابراز وحشیانه رنگ‌ها وجود داشته و احساس و انرژی زیادی در آن‌ها جریان دارد.

• هنر نقاشی روکوکو (Rococo):

  مورخان هنر، سبک روکوکو را بی‌اهمیت‌ترین و حتی مبتذل‌ترین سبک در بین تمام سبک‌هایی که تاکنون وجود داشته است می‌نامند. سبک روکوکو تصویری از صحنه‌های شجاعانه از زندگی اشراف است.

• هنر نقاشی شرق شناسی (Orientalism):

  در هنرهای تجسمی، شرق شناسی با توسل به رویدادهای تاریخی، داستان‌های ادبی، زندگی مردمان خاورمیانه و همچنین استفاده از تکنیک‌های سبکی خلاقیت شرقی همراه است. حمام‌ها و حرمسراهای شرقی در این سبک از نقاشی بسیار دیده می‌شود.

• هنر نقاشی رئالیسم (Realism):

  سبک نقاشی رئالیسم قرن ۱۹ تقریبا در همه ژانرها گسترش یافت. موضوعات رئالیسم نقاشی با صحنه‌های زندگی روستایی و شهری طبقه کارگر، دهقانان، صحنه‌های زندگی خیابانی و کافه‌ها پر شده است. نقاشی رئالیسم به دنبال انتقال پویایی زندگی بوده و تا حد امکان واضح، واقع بینانه و باورپذیر بر ویژگی‌های ظاهری زندگی تاکید داشته است.

رنگ در هنر نقاشی 

رنگ‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید برای ایجاد انواع نقاشی و آموزش هنر نقاشی از آن‌ها استفاده کنید. هر کدام از آن‌هل ویژگی‌های خاص خود را دارند که هر نقاش می‌تواند به نفع خود از رنگ‌ها استفاده کند. در ادامه با رنگ‌های مختلف در هنر نقاشی آشنا خواهید شد.

رنگ‌های روغنی: رنگ‌های روغنی دارای ذرات رنگدانه‌ای هستند که در روغن معلق هستند و بدنه رنگ است که باعث می‌شود رنگدانه‌ها خشک شوند. رنگدانه‌ها همچنین زنده و با کیفیت هستند و رنگ آن سبک، غلیظ و کرمی است.

آبرنگ: آبرنگ رنگی بر پایه آب است که شفاف بوده و سریع خشک می‌شود. این نوع رنگ‌ها معمولا غیر سمی هستند و به راحتی تمیز می‌شوند. علاوه بر این، رنگ‌های آبرنگ می‌توانند به صورت خشک یا مایع باشند و در آموزش هنر نقاشی کاربرد دارند.

رنگ گواش: رنگی مات، غلیظ و محلول در آب که خواصی مشابه با رنگ‌های آبرنگ و اکریلیک دارد در هنرنقاشی رنگ گواش نامیده می‌شود. این نوع رنگ سریع خشک شده و پس از خشک شدن در برابر آب مقاوم می شود.

انکوستیک: در انواع نقاشی رنگی به نام Encaustic وجود دارد که بر پایه موم بوده و بادوام است و همچنین در برابر آب مقاومت دارد. استفاده از آن یک جلوه نوری و لایه‌ای منحصر به فرد ایجاد می‌کند اما کار با آن دشوار است.

رنگ‌های اکریلیک: این رنگ هم بر پایه آب بوده اما ضخیم‌تر و مات‌تر است. رنگ اکرلیک در هنر نقاشی به سرعت و به طور دائم خشک می‌شود و در برابر آب مقاوم است. این رنگ‌ها نسبت به رنگ‌های روغنی ارزان‌تر و ماندگارتر بوده و دارای چسب پلیمری اکریلیک هستند.

پاستل: در آموزش هنرنقاشی استفاده از پاستل برای رنگ آمیزی بسیار رایج است. این نوع رنگ از رنگدانه و ماده چسباننده که به شکل چوب است، ساخته شده است. پاستل‌ها دارای غلظت رنگدانه بالایی هستند و حمل و استفاده از آن آسان است. پاستل‌ها معمولا شبیه گچ هستند، اما بافت کره‌ای هم دارند.

رنگ‌های اسپری: این نوع رنگ دارای غلظت بالایی است و بافت آن نازک است. در هنرنقاشی رنگ‌های اسپری در قوطی‌ها عرضه می‌شوند یا به صورت تفنگ‌های اسپری قابل استفاده هستند. در این نوع رنگ، دو گزینه‌‌ی بر پایه آب و روغن موجود است. اکثر رنگ‌های اسپری سریع خشک می‌شوند، بادوام بوده و پس از خشک شدن قابل انعطاف هستند. این نوع رنگ همچنین پوشش بسیار خوبی ارائه می‌دهد.

رنگ تمپرا: این رنگ دارای زرده تخم مرغ است، اما امروزه از چسباننده‌های دیگری مانند گلیسیرین برای ساخت آن استفاده می‌شود. رنگ تمپرا یک رنگ مبتنی بر آب است که به سرعت خشک می‌شود و برای آموزش هنر نقاشی مقرون به صرفه شمرده می‌شود.

جوهر: در هنرنقاشی این نوع رنگ مایعی است که حاوی رنگدانه بوده و کاربردهای روان‌تری نسبت به رنگ‌های قبلی دارد. جوهرها شدت کنتراست رنگ بالایی دارند و می‌توانند در بسیاری از موارد از جمله چاپ استفاده شوند. در انواع نقاشی جوهر سریع خشک می‌شود اما می‌تواند گران‌تر از رنگ‌های دیگر باشد.

مشهورترین افراد در هنر نقاشی

اگر بخواهیم فهرستی از تمام نقاشان مشهور تاریخ تهیه کنیم، تعداد زیادی از آن‌ها قابل ذکر هستند. بنابراین، ۵ مورد از صدها نام مهم و برتر را در ادامه معرفی می‌کنیم.

1. لئوناردو داوینچی (Leonardo da Vinci)

لئوناردو داوینچی نقاش مهم تمام دوران شمرده می‌شود و می‌توان گفت او نقش زیادی در هنر نقاشی ایفا کرده است. این هنرمند نه تنها برای شاهکارهایی مانند نقاشی مونالیزا، شام آخر و بانوی ارمینه، بلکه برای نقاشی‌هایی که از فناوری‌های هواپیما، ماشین و تانک‌ می‌کشید، شناخته شد.

2. میکل آنژ (Michelangelo)

میکل آنژ یک نقاش (سقف سیستین)، یک مجسمه ساز (داوید و پیتا) و یک معمار (کلیسای سنت پیتر در رم) بود. البته جالب است بدانید که او شعر هم می‌نوشت. این نقاش ایتالیایی در جمهوری فلورانس متولد شد و تاثیری ماندگار بر هنر غرب گذاشت.

3. رامبراند (Rembrandt)

این استاد هلندی که یکی از بزرگترین هنرمندان تاریخ است، شاهکارهایی مانند نگهبان شب را به نام خودش ثبت کرده است. رامبراند به‌ویژه برای پرتره‌هایی که در آن‌ها توانایی عجیبی در برانگیختن درونی‌ترین افکار سوژه‌هایش داشته، در هنر نقاشی شناخته شده است.

4. کلود مونه (Claude Monet)

شاید بهترین هنرمند شناخته شده در سبک امپرسیونیسم هنر نقاشی، مونه باشد. مونه تأثیرات متغیر نور را روی منظره از طریق تکه‌های رنگی منشوری به تصویر می‌کشید. مونه نقاش فرانسوی، خالق مجموعه نمادین نیلوفرهای آبی و نماد نقاشی فرانسوی شناخته می‌شود.

5. ونسان ون گوگ (Vincent van Gogh)

ونسان ون گوگ نقاش پست‌امپرسیونیسم هلندی است که آثار او تاثیر زیادی بر آموزش هنر نقاشی داشته است. او شاهکارهای مختلفی از جمله نقاشی شب پر ستاره را در کارنامه‌های خود دارد. ون گوگ اهل هلند بوده و از سن ۲۷ سالگی هنر نقاشی را آغاز کرده است.

جمع‌بندی

قبل از شروع و آموزش هنرنقاشی بهتر است با برخی مفاهیم و تعریف‌های اصلی هنرنقاشی آشنا شویم. در این مطلب تلاش کردیم تا شما را علاوه‎‌بر تعاریف، با تاریخچه این هنر و مشهورترین نقاش‌های سراسر تاریخ آشنا کنیم. برای خواندن مطالب بیشتر و مفیدتر می‌توانید با بی‌تا آرت همراه باشید.

سوالات متداول

هنر نقاشی چیست؟

نقاشی یک هنر بصری است که با استفاده از رنگ، رنگدانه، یا سایر مواد روی یک سطح جامد به تصویر کشیده می‌شود.

نقاش چه کسی است؟

کسی که با استفاده از خلاقیت، ایده‌ها یا احساساتی که در ذهن دارد تصویری را روی سطحی منعکس می‌کند تا دیگران آن را ببینند، نقاش نام دارد.

ارزش نقاشی مونالیزا چقدر است؟

در حالی که محاسبه قیمت مرتبط با نقاشی مونالیزا دشوار است، هزینه تخمینی قیمت مونالیزا تقریبا ۸۶۰ میلیون دلار تخمین زده می‌شود.

۷ قانون نقاشی چیست؟

اصول هنر یعنی تعادل، تضاد، تاکید، حرکت، الگو، ریتم و وحدت نشان دهنده چگونگی استفاده از عناصر هنر خط، شکل، رنگ، ارزش، فرم، بافت و فضا توسط یک هنرمند است.